|
|
|
Orucu Bozmayan Durumlar
Hanefi mezhebine göre, orucu bozmayan durumlar şunlardır:
1- Unutarak yiyip içmek ya da cinsel ilişkide bulunmak, orucu bozmaz. Nitekim Ebu Hureyre radıyallâhu anhundan rivayet edilen hadis-i şerifte Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi veszellem şöyle buyurmuştur: "Oruçlu olduğu halde, unutarak yiyip içen kimse orucunu tamamlasın. Onu yedirip içiren ancak Allah'tır." (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi)
Cinsi ilişki de aynı manadadır. İlişki sırasında oruçlu olduğunu hatırlayan hemen kendisini çeker. Eğer hatırladıktan sonra beklerse orucu bozulur. Sabah vakti girmiş olma korkusu ile kendini çekse de sabah vakti girdikten ve kendini gerçi çektikten sonra menisi aksa bir şey lazım gelmez. Eğer bir kişi böyle bir durumda kendisini hareket ettirip de cinsel ilişkiden geri çekilmzese veya geri çekilip sonra tekrar münasebete devam ederse kefaret gerektir.
Oruç tutmaya gücü yeten kuvvetli kişi, unutarak yemek yerse yemeyi terk etmesi ona oruçlu olduğunu hatırlatmak vaciptir. Hatırlatmamak ise mekruhtur. Güçsüz ve zayıf kimse, eğer unutarak yemek yerse ona acıyarak orucu hatırlatmamak en iyisidir.
2- Bakmak ya da düşünmek suretiyle boşalmak, bakmaya ve düşünmeye devam edilirse orucu bozmaz. Çünkü bu kişide cinsel ilişki, yani temas ederek boşalma, ne şekil olarak ne de mana olarak bulunmamaktadır. Ancak bakmak ve düşünmek suretiyle boşalan kimse günahkâr olur. Bunun gibi gündüz ihtilam olmakla da oruç bozulmaz.
3- Göze damla damlatmak veya sürme çekmek de orucu bozmaz. Hatta oruçlu kimse, sürmenin veya damlanın tadını boğazında hissetse bile orucu bozulmaz.
4- Hacamat yaptırmak orucu bozmaz. Çünkü Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi vesellem ihramlı iken ve oruçlu iken hacamat yaptırmış, kan aldırmıştır.
5- Su ile ıslatılmış olsa da oruçlu iken misvak kullanmak da orucu bozmaz. Zira misvak kullanmak sünnettir.
6- Ağza ve buruna su vererek çalkalamak ve sümkürmek orucu bozmaz. Hatta bu abdest dışında yapılsa bile orucu bozmaz. Fakat içeriye bir şeyin girmemesi için mübalağa etmemek, abartmamak gerekir.
7- Serinlemek için yıkanmak, yüzmek, yaş bir elbise ile temizlemek, buruna bir kürdan ve çöp sokmak da yine orucu bozmaz.
8- Gündüz iftar etmeye niytlenip fakat iftar etmemek orucu bozmaz. Bir kimse iftar etmeye niyetlendiği halde, sonrada bozmadan oruca devam ederse orucu bozunmaz.
9- Boğaza duman, un tozu gibi tozlar, sinek girmesi, eğer oruçlunun kendi isteği ile olmadıysa orucu bozmaz. Çünkü bunlardan sakınmak veya kaçınmak mümkün değildir. Fakat bir kimse, orucunu hatırladığı halde, buhurdanlığı kendisine yaklaştırarak dumanını burnuna ve ağzına çekse orucunu bozar ve kazası gerekir. Çünkü bunlardan sakınmak mümkündür.
10- Diş çektirmek orucu bozmaz. Ancak kan ya da ilaçtan hiçbir şeyi yutmamak gerekir.
11- Nehre veya suya dalmak suretiyle kulağa su girmek ya da kulağa bir çöp veya kürdan suretiyle kulak kirlerini çıkarmak orucu bozmaz.
12- Balgamı yutmak, bilerek burnuna su çekip sümkürmek orucu bozmaz. Çünkü bunlar beyinden gelmektedir. Ancak en iyisi pis olduğu için bunları dışarı atmaktır. Böylece balgamı yumak orucu bozar, diyen âlimlerin farklı görüşlerinden kurtulmuş olunur.
13- Keni kendine gelen kusmuk ya da ağız dolusu da olsa kusma, kendiliğinden içeriye giderse sahih olan görüşe göre orucu bozmaz. Yutulan kusmuk, ister az ister çok olsun hüküm değişmez. Fakat bir kimse kustuğunu veya nohut miktarını bilerek yutsa ve kusmuğun aslı da ağız dolusu olsa orucu bozar. Tercih edilen görüşe göre kefaret gerekmez.
14- Bir kimse cünüp olarak sabahlasa ve cünüplük bir gün boyu devam etse de orucu bozmaz. Çünü cünüplük oruçtan ayrı bir durum olduğu için orucun sıhhatine tesir etmez. Ancak cünüplükten temizlenmek, namaz kılmak için farzdır.
Cünüplükten temizlenmek, aynı zamanda İslâm'ın adabındandır. Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi vesellem hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur; "Melekler, içinde resime veya köpek veya cünüp insanın bulunduğu eve girmezler." (Ebu Davud, Nesai, Hakim)
15- Gül, çiçek, misk veya hoş kokuları koklamak, orucu bozmaz.
Şafii Mezhebine Göre Orucu Bozmayan Durumlar:
- Orucun bozulmamasının şartı; bilerek ve oruçlu olduğunu hatırlayarak ve kendi ihtiyarı ile bozmaktır. Onun için oruçluğu olduğunu unutarak veya yeni İslâm'a girmiş olması ya da âlimlerdne uzak bir bölgede yaşaması sebebiyle, bilmeyerek yemek, içmek, istimna ve cinsi münasebette bulunmak orucu bozmaz.
- Boğazda tadı hissedilse bile gözlere sürme çekmek, temiz ve saf tükürüğü yutmak, orucu bozmaz. Abdest ve boy abdestinde mübalağa yapmamak şartıyla, mazmaza ve istinşak yaparken veya suya dalarken boğaza su kaçması orucu bozmaz. Ancak kişi suya dalarken boğazına su kaçacağını biliyor ve bu onun âdetinden ise suya doalması haram olduğu gibi, boğazına su kaçması halinde orucu bozulur. Ama suya dalmanın dışında yıkanma (gusül) imkânı yoksa orucu bozulmaz.
- Bir kimse, henüz gece olduğunu sanarak sahur yer yahut güneşin battığını zannederek iftar eder ve sonra yanılmış olduğu ortaya çıkarsa, orucu bozulmuş olur ve gündüz boyunca orucu bozucu şeylerden uzak olması, bir de gününe gün kaza etmesi gerekir.
- Cinsi münasebette bulunurken fecir doğacak olursa, hemen ilişkiyi kesmek gerekir. Devam edildiği takdirde, o günün orucunun kazasının gerekebileceği gibi kefaret de gerekir.
Kaynak: Büyük İslâm İlmihali
Müellif: Seyda Muhammed Konyevi (k.s) Hazretleri
|
|
|
|
|
|
|
Bugün 7 ziyaretçi (11 klik) kişi burdaydı! |
|
|
|
|
|
|
|