Hakka Davet - Kurban

KURBAN

Kurbanın sözlük anlamı "yakınlık" demektir. Kurban; Allah-u Zülcelâl'in rahmetine yaklaşmak için özel olarak ibadet niyetiyle kesilen hayvandır. Kurban kesmek, zekât ve bayram namazları gibi hicretin ikinci senesinde meşru kılınmış, meşruiyeti kitap, sünnet ve icma ile sabit olmuştur.

Kurban Kesmenin Hükmü
Hanefi mezhebine göre, dini yönden kurban kesebilecek durumda olan herkes için kurban kesmek vaciptir. Kurban kesmenin vacip oluşuna dair Hanefilerin delili, Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi vesellemin şu hadis-i şerifidir: "Kim, genişlik ve imkân bulur da kurban kesmezse bizim namazgâahımıza yaklaşmasın." (İbn Mace, Ahmed bin Hanbel) Hanefiler; böyle bir tehdit, vacibin terki halinde söz konusudur, demişlerdir. (el-Bedayi; 5/62, Fethu'lKadir; 8/67)

Şafii mezhebine göre, kurban kesmek, zengin olan kimse için sünnet-i ayn'dır. Aile fertleri için ise sünnet-i kifayedir. Aile reisinin kurban kesmesi halinde, aile fertleri de kesmiş kabul edilir. (Muğni'l-Muhtac, 4/282; el-Mühezzeb, 1/237) Gücü yettiği halde kurban kesmeyen kimsenin, Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi vesellemin şefaatinden mahrum olacağı söylenmiştir.

Kurban Kesmekle Mükellef Olan Kimsede Aranan Şartlar:

Müslüman Olmak: Hanefi ve Şafii mezheblerine göre, her ibadette olduğu gibi kurban kesmede de müslüman olmak şarttır.
Hür Olmak: Hanefi ve Şafii mezheblerine göre, hürriyetten yoksun olan esir, mahkûm ve benzeri kimselere kurban kesmek gerekmez.
Zengin olmak: Hanefi mezhebine göre, kurban kesme zamanında, zekât nisabı miktarı mala sahip olan kimse zengin sayılır. Şafii mezhebine göre ise kurban bayramında kendisinin veya bakmakla yükümlü olduğu kimselerin bayram günlerinde zaruri ihtiyaçlarından başka, kurban alabilecek kimse, zengin sayılır.
Yolcu (Misafir) olmamak: Hanefi mezhebine göre, yolcu olan kimsenin zengin bile olsa, kurban kesmesi vacip değildir. Fakat yolcu olmasına rağmen, kurban kesen kimsenin kestiği kurban da caizdir. Kurban olarak kesilmek üzere, kurban bayramından önce bir kurbanlk hayvan alınmış olmasına rağmen, kurban kesme günlerinde yola çıkan kimse, dilerse önceden aldığı hayvanı satıp kurban kesmeyebilir. Şafii mezhebine göre ise yolcu (misafir) olmak, kurban kesmek için bir engel değildir. Yolcu olan kimsenin de kurban kesmesi, sünnettir.

Görüldüğü gibi, Hanefi mezhebine göre akıllı olmak ve ergenlik çağına gelmiş olmak, kurbanın vacip olması için şart değildir. Mesela, dini yönden kurban kesebilecek durumda olan çocuğun yerine, velisi kurban kesebilir.

Şafii mezhebine göre ise ergenlik ve akıl, kurban kesmekle yükümlü olmanın şartlarındandır. Delinin veya çocuğun kurban kesmesi sünnet değildir.