Mahşerde ilahi adaletin tecellisi için mahkeme kurulacak ve herkes yaptıklarından sorguya çekilecektir. Orada mutlak hâkim olan Allah-u Zülcelâl'in huzurunda herkes hesap verecektir.

  Amel defterlerini alan herkes de kendi yapıp ettiklerini en ince ayrıntılarına kadar görür. Ancak Allah-u Zülcelâl, herkese suçlarını birbir itiraf ettirmek, azabı hak ettiğini göstermek için daha doğrusu böyle istediği için kullarını bir bir hesaba çeker. Diğer yandan, bir anda insanlardan birinin hesaba çekilmesi, diğerlerinin hesabının görülmesine engel olmaz. 
   Ahirette insanların nelerden nelerden sorgguya çekilecekleri bir hadis-i şerfte ana hatlarıyla açıklanır: "Bir kimse, dört şeyin hesabını vermedikçe hesap yerinden ayrılamaz. Bunlar; ömrünü neyle tükettiği, vücudunu neyle yıprattığı, bilgisiyle ne yaptığı ve malnı nasıl kazanıp harcadığıdır." (Tirmizî)
   Hesap ve sual esnasında, melekler tarafından tutulan amel defterleri, insanın elleri, ayakları ve derilerinin de şahitlik edeceği Kur'an-ı Kerim'de bildirilmiştir: "O gün, Allah'ın düşmanları cehennem ateşine sürülmek üzere hep bir araya toplanırlar. Nihayet oraya vardıkları zaman kulakları, gözleri ve derileri yaptıkları şeyler hakkında onların aleyhine şahitlik ederler. Onlar derilerine: 'Niçin aleyhimize şahitlik ettiniz?' derler. Derileri de: 'Bizi her şeyi konuşturan Allah konuşturdu, sizi ilk defa yaratan O'dur ve siz yine O'na döndürülüyorsunuz.' derler." (Fussilet; 19-21)
   Kıyamet günü bir de dünyada yapılan zulüm ve haksızlıkların hak sahiplerine iadesi vardır. Bu korku dulu günde, kimileri dağlar kadar sevaplarla gelir. Fakat bu sevaplar alınır ve hak sahiplerine nispetinde verildir. Nitekim Ebu Hureyre radıyallâhu anhudan rivayetle, Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi vesellem şöyle buyurmuştur: "Bilir misiniz? Müflis Kimdir?" Ashâb-ı Kirâm: "Para, yiyecek, içecek ve giyecekten bir şeyi bulunmayan kimse muflistir." dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi vesellem şöyle buyurdu: 
  "Ümmetimden müflis olan o kimsedir ki Kıyamet Günü, namaz, orucu ve zekâtı olduğu halde gelir. Ancak birine küfretmiş, diğerinin kanını dökmüş, bir diğerinin de malını yemiştir. Hasenatı, buna, öbürüne, diğerine dağıtılır. Üzerindeki borçlar bitmeden hasanatı tükenmişse öbürlerinin günahlarından alınır, üzerine yüklenir ve böylece ateşe atılır." (Müslim)

Kaynak: Büyük İslam İlmihali
Muelif:  Seyda Muhammed Konyevi (k.s) Hazretleri