Haşr'ın sözlük manası, toplanmaktır; Mahşer de toplanılan yere denir. Terim manası ise kıyamet gününde dirilmeyi müteakip mahlûkatın bir araya toplanmasıdır. 

"Sizi (aslınızı) ondan (topraktan) yarattık. Sizi (ölümünüzden sonra) yine biz ona döndüreceğiz. Tekrar dirilmek zamanında sizi bir kere daha ondan çııkaracağız." (Taha; 55) Başka bir ayet-i kerimede şöyle buyrulmuştur: "(İnkârcı) İnsan, 'Ben öldükten sonra bir daha dirileceğim ha!' der. Bu insan hatırlamıyor mu ki, daha önce de hiçbir şey değilken biz onu yaratıp ortaya çıkardık. Rabbine yemin olsun, biz inkârcılrı da, şeytanları da haşredeceğiz (diriltip mahşerde toplayacağız)." (Meryem; 66-68)

Allah-u Zülcelal, Sur'a son kez üfürülmesinden sonra, bütün canlıları diriltip bir geniş meydanda toplar. Bu toplananlar, birbirlerine karışırlar. Haşir meydanı dümdüz bir yerdir. Haşir yeri, dümdüz ve ağaçsız olduğu için hiç kimsenin bir yere girip kendisini gizlemesi veya bir gölgeye sığınıp dinlenmesi mümkün değildir. 

Kıyamet günü, Allah-u Zülcelal yeryüzünü dilediği şekle sokar. Dirilişi müteakip mahlûkat, hesap ve kısas için bu düzlükte koplanacak. Hesaplaşmadan sonra ise hayvanat toprak olacaktır. 

Ba's (diriliş) ve haşir, ruh ve cesetle birlikte olacaktır. Ahiretin varlığının ispatı konusunda da işaret edildiği gibi insanları yoktan var eden Allah'ın, onları çürüyüp toprak olduktan sonra, çürümüş parçalarını bir araya toplayıp dirilttmeye de gücü yeter. Konu ile ilgili ayet ve hadislerin pek çoğunda bu husus açıklanmıştır. "İnsan zanneder mi ki, biz onun kemiklerini toplayıp bir araya getiremeyeceğiz. Evet, biz, parmak uçlarını bile derleyip iade etmeye kadiriz." (Kıyame; 3-4)

Hz. Peygamber Sallallâhu aleyhi vsellem hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur: "İnsanlar haşir yeirne üç halde gelirler. Bir kısmı binekli olarak, bir kısmı yaya olarak, bir kısmı da yüz üstü sürünerek gelir." (Buhari, Müslim, Tirmizi)

Haşir meydanında, kendilerini ayakta tutacak kadar ameli olanlar yaya olarak gelir ve yaya olarak kalırlar. Amelde ileri olanlar ise hem gelirken hem de mahşerde binitli olurlar. 

Kaynak: Büyük İslam İlmihali
Muelif: Seyda Muhammed Konyevi (k.s) Hazretleri)